Op vrijdag 20 oktober, in samenwerking met de Ambassade van Maleisië in Nederland, vond onze tweede Forum Lezingenreeks plaats in Den Haag op de Maleisische Ambassade.

Om klokslag 16 uur verwelkomde de heer Hisham Yusof, waarnemend zaakgelastigde van de Maleisische Ambassade, de aanwezigen met warmte en hartelijkheid. Daarna kreeg Iris van Wijhe, een actief bestuurslid van de Vereniging Nederland Maleisië (VNM), de gelegenheid om de middag te openen en de gerespecteerde sprekers voor te stellen.

We trapte af met een interessante presentatie van Marcos Kueh, een getalenteerde textielkunstenaar uit Kuching. Hij deelde zijn creatieve reis, geïnspireerd door zijn sterke band met het Maleisische erfgoed (Kenyalang Circus) en vertelde over zijn opkomst als een opkomend kunstenaar.

Nipun Kaushik, een alumnus van de Netherlands Asia Honours Summer School (NAHSS), vervolgde met zijn boeiende verhaal over ‘Maleisië: Gezien door de ogen van een westerling met oosterse wortels’. Hij deelde zijn persoonlijke ervaringen tijdens zijn zes weken durende studiereis naar Singapore en Maleisië als onderdeel van de Summer School 2023.

Na een verkwikkende pauze, waarin we werden verwend met heerlijke Maleisische gerechten en drankjes, sloten we de avond af met de boeiende lezing van Lim Tze Tshen. Hij had de projectsubsidie ontvangen van de Vereniging Nederland Maleisië voor zijn onderzoek naar ‘Grotpaleontologie op het schiereiland Maleisië en museumonderzoek in Nederland’. Lim Tze Tshen is een vooraanstaand paleontoloog en zoöarcheoloog gespecialiseerd in gewervelde dieren, verbonden aan de afdeling Geologie van de Universiti Malaya.

De avond werd bijgewoond door een enthousiaste groep leden en geïnteresseerden. Na afloop van de lezingen genoten we van een informele bijeenkomst met verfrissende drankjes en heerlijke hapjes in de gastvrije ambiance van de ambassade.

Samenvattingen / biografie sprekers:

Marcos Kueh

Kenyalang Circus

Marcos Kueh (geb. 1995, Sarawak) is een textielkunstenaar met een achtergrond in grafische vormgeving en reclame. Hij groeide op in het Maleisië als een postkoloniaal ontwikkelingsland en is altijd gefascineerd geweest door zijn identiteit als Maleisiër en zijn plaats in de grotere discoursen in het Westen. Zijn praktijk gaat over het veiligstellen van hedendaagse legendes op textiel; via het gebruik van de draden en de vezels rijgt hij stukjes dagelijkse verhalen aan elkaar zoals hij die tegenkomt bij het luisteren naar verhalen – net zoals de voorouders van Borneo deden met hun dromen en legendes, vóór de komst van geschreven teksten en het alfabet uit het Westen.

In veel van zijn artistieke onderzoeksprojecten onderzoekt hij het spektakel van hoe zijn land wordt waargenomen, van koloniale beschrijvingen in antropologische musea over de hele wereld tot marketingteksten in toeristische advertenties, versus zijn eigen levenservaring als mens uit een klein stadje op Borneo, navigerend door de hedendaagse verwachtingen om als moderne burger vooruitgang te boeken in een geleidelijke, uniforme, geglobaliseerde wereld.

LIM Tze Tshen

Grotten paleontologie van het schiereiland Maleisië en museumonderzoek in Nederland

Het is bekend dat grotten in Karstische (kalksteen)heuvels in Zuidoost-Azië plaatsen zijn geweest waar skeletresten van prehistorische zoogdieren uit het Kwartair (ook algemeen bekend als de ijstijden) werden gevonden. Enkele van de beroemdste en belangrijkste grotten zijn die in de Padang Hooglanden in west-centraal Sumatra, waar de legendarische Nederlandse paleoantropoloog Eugene Dubois aan had gewerkt voordat hij naam maakte door de ontdekking van spectaculaire oeroude menselijke fossielen op het nabijgelegen eiland Java, in de late 19e eeuw. De enorme collectie zoogdierresten uit deze grotten wordt zorgvuldig bewaard in het Naturalis Biodiversity Center (Leiden) en is door de jaren heen onderwerp van studie geweest door generaties paleontologen.

Aan de overkant van de Straat van Malakka, vanuit Sumatra, waren tijdens de Britse koloniale periode sporadisch soortgelijke fossielen houdende grotten gemeld op het schiereiland Maleisië. Enkele van de belangrijke fossielencollecties werden verzameld aan de vooravond van het onafhankelijk worden van Maleisië. Deze dierlijke resten werden minutieus bestudeerd door de Nederlandse paleontoloog Dirk Albert Hooijer – die tevens conservator was van de Dubois Collectie in Naturalis Biodiversity Center.

De afgelopen jaren, vanaf ongeveer het begin van het huidige millennium, zijn er verrassend veel fossiele vindplaatsen gevonden in de kalksteengrotten en rotsschuilplaatsen op het schiereiland Maleisië – van Perlis in het noorden tot aan de zuidelijkste kalkstenen ontsluitingen van het schiereiland. Opmerkelijke bevindingen omvatten enkele lokaal uitgestorven zoogdieren, zoals orang-oetans, de Aziatische zwarte beer en een oud familielid van olifanten, bekend als de Stegodon. Omdat het onderzoek en de veldverkenning nog steeds aan de gang zijn, kan worden verwacht dat er in de nabije toekomst nog veel meer interessante bevindingen over de directe voorlopers van de hedendaagse zoogdierfauna bekend zullen worden.

Mijn huidige onderzoek heeft tot doel optimaal gebruik te maken van het belangrijke referentiemateriaal uit de Dubois-collectie van Naturalis en enkele historisch belangrijke vondsten uit Borneo die nu worden bewaard in het Teylers Museum in Haarlem. Ik ga systematische vergelijkend onderzoek doen tussen de fossielen die onlangs zijn verzameld op locaties op het schiereiland Maleisië en die in musea worden bewaard, om onze voorlopige identificaties van de materialen die nu in de Universiti Malaya zijn ondergebracht, te verfijnen. Een dergelijk vergelijkend onderzoek met behulp van de authentieke  exemplaren zal op zijn beurt de wetenschappelijke gemeenschap en het grote publiek een nauwkeuriger beeld geven van de werkelijke ouderdom en uniciteit van deze zoogdieren. Mogelijk kan het onderzoek ons ook antwoorden bieden op andere belangrijke vragen – zoals hoe prehistorische zoogdieren omgingen met klimaatverandering in het verleden, wat het uitsterven van bepaalde soorten heeft veroorzaakt terwijl andere overleefden?  Proberen antwoorden te zoeken voor ook de grote vraagstukken van deze tijd, is zeer relevant in het licht van de biodiversiteitscrisis.

Biografie Lim Tze Tshen

Lim Tze Tshen is een paleontoloog en zoöarcheoloog van gewervelde dieren, verbonden aan de afdeling Geologie van de Universiti Malaya. Zijn huidige onderzoeksthema’s richten zich op de Quartaire zoogdierfauna’s van zowel Oost- als West-Maleisië, en hun relaties met fauna’s uit andere delen van Zuidoost-Azië. Tshen won het VNM Fellowship Fonds 2023 voor zijn onderzoek in Naturalis en Teylers Museum.

Nipun Kaushik

Nipun Kaushik (22), is een Indiase afgestudeerde Automotive Technology aan de Technische Universiteit Eindhoven. Hij is een wereldburger en heeft in zes landen op drie continenten gewoond, zowel in het oosten als in het westen. Zijn ervaring leverde hem een zeldzame plek op als de eerste niet-Nederlandse student die werd geselecteerd voor de Netherlands Asia Honours Summer School (NAHSS).